Financiën

Ten opzichte van de Voorjaarsnota 2024 zijn de lasten € 1,57 mln. lager. De baten zijn € 0,53 mln. lager. De toevoegingen aan de reserves zijn € 1,01 mln. hoger en de onttrekkingen aan de reserves zijn € 0,13 mln. hoger. De verschillen worden hieronder toegelicht. Als de mutatie een relatie heeft met een ander programma dan wordt dit aangegeven in de voorlaatste kolom. In de financiële toelichting staat vermeld om welke programma's dit gaat.                     

(Bedragen x € 1.000)

Mutaties met een effect op de Begroting
1. Actualisatie deelnemersbijdrage Omgevingsdienst NZKG
De deelnemersbijdrage van gemeente Zaanstad is lager dan verwacht. De grootste onderbesteding zit bij bodem- en milieuregie. Voor bodem blijven veel taken bij de Provincie na de inwerkingtreding van de Omgevingswet. Voor milieu is er minder vraag naar milieuadviezen. De stelpost voor het programma duurzaamheid 2024 wordt hiermee ingevuld.

2. Onderschrijding milieubeleid
Wij verwachten lagere lasten voor milieubeleid van € 0,15 mln. Er was geanticipeerd op juridische kosten beroepszaken industrie, maar die vallen naar verwachting lager uit dan begroot. Verder is minder extern advies ingehuurd. Daarnaast verwachten wij lagere uitgaven met betrekking tot WBI stikstof in verband met de tool (Grip op stikstof) waarvan de lasten dubbel begroot waren € 0,08 mln. Hier staat een lagere onttrekking aan het transformatiefonds tegenover. (Zie ook programma Verstedelijking)

3. Gemeentefonds meicirculaire
Voor apparaatskosten Wet bodembescherming wordt de decentralisatie-uitkering voor de periode 2024 tot en met 2030 gecontinueerd. (Zie ook programma Hoofdstuk Financiën)

4. Toerekening capaciteit
Via de kostenverdeling zijn de apparaatslasten- en baten verdeeld. Een nadere toelichting is opgenomen in de paragraaf Bedrijfsvoering.

Mutaties met saldo neutraal effect op de Begroting
A. Afval - Bijstelling HVC, Afvalstoffenheffing en Verpact

• De lasten van HVC voor 2024 zijn hoger dan verwacht door verschillende factoren, met name door een hogere afkeur van PBD. Dit leidt tot een stijging van de lasten met € 0,74 mln.
• Door meer woonhuisaansluitingen zijn de opbrengsten gestegen met € 0,15 mln.
• Voorheen ontvingen wij een vergoeding van Verpact (voorheen Nedvang) voor nascheiding van afval, wat gelijk stond aan de kosten van HVC. Nu vindt deze verrekening direct plaats tussen HVC en Verpact, waardoor de lasten en baten van € 0,78 mln. budgetneutraal worden verlaagd.
• Op basis van de Q1 en Q2 cijfers zijn de verwachte opbrengsten restafval hoger dan oorspronkelijk begroot, ondanks de hogere afkeur. Dit resulteert in een toename van de baten met € 0,19 mln.
• De operationele kosten voor de uitvoering van het grondstoffenplan vallen dit jaar naar verwachting € 0,1 mln. lager uit.

Totaal resulteert in een hogere onttrekking aan de egalisatievoorziening afvalstoffen van € 0,3 mln.
B. Actualisatie Energiearmoede
Activiteiten witgoed(wissel)regeling zullen deels doorschuiven naar 2025. Dit geldt ook voor de incidentele middelen die vanuit armoedebeleid zijn toegevoegd aan deze regeling. De middelen voor de klimaatroute in 2024 worden deels pas in 2025 ingezet. Daarnaast verwachten we lagere lasten in 2024 door uitgestelde projecten en minder uitvoerende kosten, wat resulteert in lagere baten uit de specifieke uitkering energiearmoede.
C. Bodembeheer
Voor Bodembeheer worden sommige werkzaamheden verplaatst naar 2025 en 2026, waardoor minder wordt onttrokken aan de bestemmingsreserve in 2024. Onderzoek naar risicovolle locaties is dit jaar niet uitgevoerd. Bij de SPUK-aanvraag voor PFAS is rekening gehouden met bodemonderzoek en bodemsanering, maar sanering bleek niet nodig. Daarnaast is de sanering van het voormalige bedrijf Kan Palen uitgesteld met één jaar naar 2025/2026.

D. Klimaatadaptatie openbare ruimte
Betreft het omzetten van materieel budget naar capaciteitsbudget.

E. Actualisatie CDOKE Klimaatakkoord
We hebben een herziene beschikking ontvangen voor de tijdelijke regeling CDOKE. De subsidie is verhoogd voor indexatie in 2024 en 2025. Deze baten worden toegevoegd aan de reserve Klimaatakkoord. Voor het realiseren van de Energietransitie is het gelukt het nodige extra personeel aan te trekken, dit wordt zoals gepland bekostigd uit de Bestemmingsreserve Klimaatakkoord.

F. Duurzaamheidsfondsen
De gemeente heeft subsidie ontvangen voor duurzame energieopwekking op vier bedrijventerreinen. Dit geld wordt via vier subsidieregelingen gebruikt voor zonnepanelen en laadpalen.

G. Bedrijvenloket
Voor het bedrijvenloket geldt dat de verwachting is dat we vertraagd per 1 november 2024 starten met deze activiteit. Het budget voor 2024 wordt verlaagd met een overeenkomstige verlaging van de onttrekking uit de bestemmingsreserve Duurzaamheidsfonds. De resterende middelen worden in 2025 en 2026 ingezet.

H. Groen en Waterplan 2024
Wij maken kosten en ontvangen een bijdrage van de provincie Noord Holland voor het adviestraject inzake de Gebiedsvisie Westzaan.

I. Aanleg geveltuinen
Voor de aanleg van geveltuinen wordt een subsidie Klimaatadaptatie ontvangen.

J. Subsidie Saenz
In de voorjaarsnota is vier jaar lang een jaarlijkse subsidie opgenomen aan Saenz. Om de administratieve last voor de verantwoording te beperken is besloten hier een eenmalige subsidie van te maken. Middels deze mutatie worden zowel de lasten als de bijbehorende onttrekking aan de reserve Duurzaamheidsfonds volledig in 2024 opgenomen. In de voorjaarsnota 2025 worden de lasten en onttrekking in de jaren 2025, 2026 en 2027 gecorrigeerd.

K. Verbetering kwaliteit woningen en stimuleringssubsidies Verduurzaming en Funderingen
De introductie van de subsidieregeling Verduurzaming neemt meer voorbereidingstijd in beslag en het beschikbare subsidiebudget is daarom verlaagd. Een deel van de dekking hiervan is afkomstig uit de bestemmingsreserve duurzaamheid. De onttrekking aan deze bestemmingsreserve wordt met € 0,02 mln. verlaagd. (Zie ook programma Verstedelijking)

L. VHF Verduurzaming
De subsidieregeling VHF verduurzamen is vastgesteld door de raad. Momenteel loopt het aanbestedingstraject voor een uitvoeringspartij, de verwachting is dat de regeling in januari 2025 kan starten. Zodoende worden in 2024 geen lasten voor uitgaande subsidie meer verwacht (-€ 0,44 mln. lagere lasten en € 0,44 mln. lagere baten uit het Volkshuisvestingsfonds).

Bovenstaand overzicht toont de mutaties op het programma Duurzaamheid per begrotingswijziging. De toelichting op de begrotingswijzigingen en het effect over de programma's heen is ook te vinden in de bijlage 'Begrotingswijzigingen' van de Narap 2024 op financiën.zaanstad.nl .